2. Pierwsza Rada pierwszy zarząd

W pierwszej Radzie Nadzorczej (wybranej 15 listopada) znalazło się siedem osób. Pod przewodnictwem Eugeniusza Burego o rozwój raczkującej dzierżoniowskiej spółdzielni dbać mieli: Janusz Tracz, Aleksnder Bernecki, Jan Zabłotny, Marian Bednarek, Jan Minczakowski i Bolesław Źrebiec. Do pierwszego, czteroosobowy zarządu, wybrano natomiast Tadeusza Michalaka (został pierwszym prezesem), Romana Radko (zastępca), Zenona Niemyjskiego (główny księgowy) i Jerzego Gajewskiego(w nieco późniejszych dokumentach nie był już wymieniany jako członek zarządu).

Władze nowej spółdzielni zabrały się do intensywnej pracy i już 9 maja 1958 roku dzierżoniowska SM przyjęta została w poczet członków Związku Spółdzielni Mieszkaniowych.

W tym samym roku rozpoczęła też działalność inwestycyjną. Pierwszy budynek (koszt jego budowy zaplanowano na 2,5 miliona złotych) wzniesiono przy ul. 11 Listopada (ówczesna nazwa ul. 22 Lipca). Znalazło się w nim osiemnaście mieszkań o łącznej liczbie 54 izb. Do końca roku 1959 członkami Spółdzielni było 36 osób, z których osiemnaście było mieszkańcami jedynego w tym czasie spółdzielczego budynku.

W roku 1960 wybrano nowego prezesa. Tadeusza Michalaka zastąpił Walery Krzyżanowski. W okresie kolejnych czterech lat, kiedy nowy prezes kierował pracami zarządu, wzniesiono pięć nowych budynków. Trzy pierwsze stanęły przy ul. Brzegowej (poprzednia nazwa ul. Komuny Paryskiej), a dwa kolejne na Osiedlu Kolorowym. Liczba członków wzrosła w tym czasie do 279 osób.

3. 17 lat Zenona Niemyjskiego

W roku 1964 na krótko prezesem Spółdzielni został Teodor Wszoła, którego jeszcze tego samego roku zastąpiła Zenon Niemyjski. Czwarty prezes dzierżoniowskiej Spółdzielni pracami zarządu kierował aż do roku 1981. Był to czas bardzo dynamicznego rozwoju dzierżoniowskiej Spółdzielni.

W roku 1965 nie wybudowano wprawdzie żadnego budynku, ale kolejne lata przynieść miały bardzo znaczący wzrost liczby członków.

W roku 1968 dzierżoniowska Spółdzielnia zaliczona została przez Radę Oddziałową Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego we Wrocławiu do grupy spółdzielni średniej wielkości. I tu sukces. W swojej grupie zajęła pierwsze miejsce i otrzymała nagrodę pieniężną.

Do roku 1970 członków SM było już ponad dwa tysiące, a miastu przybyło wówczas na nowych osiedlach osiemnaście budynków. Powstało Osiedle Nowe Miasto (obecnie Os. Błękitne), gdzie jako pierwsze wzniesiono budynki numer 7 i 8, rozpoczęto też budowę Osiedla Jasnego. Za siedem lat pojawić się też miało kolejne „kolorowe” – Osiedle Różane.

„Intrygowały mnie tamtejsze nazwy – pisał na temat nazw dzierżoniowskich osiedli w „Gazecie Poznańskiej” pisarz Gerard Górnicki. – Osiedle Kolorowe, Różane (…) jak się w tych blokach mieszka?”

Mieszkało się chyba nieźle, ponieważ zapotrzebowanie na własne „M” cały czas było olbrzymie. Na 20-lecie istnienia Spółdzielni rozpoczęto budowę domów na Osiedlu Różanym, a także budynków w Piławie Górnej.

– Spółdzielnia nasza obchodziła w ubiegłym roku 20-lecie swojego istnienia – mówił na zebraniu przedstawicieli w roku 1978 prezes Zenon Niemyjski. – W okresie tych 20 lat wybudowaliśmy 2386 mieszkań. Jest to bardzo dużo w porównaniu do ilości budowanych mieszkań w Dzierżoniowie w latach 1946-59, a więc do okresu przed powstaniem naszej Spółdzielni, a z drugiej strony jest to mało w porównaniu do stale rosnących potrzeb mieszkaniowych mieszkańców naszego miasta.

Do roku 1980 liczba członków Spółdzielni wzrosła do 4636, a liczba kandydatów na członków osiągnęła liczbę 2421.

W tym samym roku 1980 w „Gazecie Robotniczej” trafić można było na taką oto notatkę: ”Grupa Robót Zakładu Inwestycji i Budownictwa wałbrzyskiego WZSR w Dzierżoniowie, wykorzystując tzw. luzy produkcyjne, podjęła się wykończenia 40 mieszkań w osiedlu Różanym w Dzierżoniowie. Roboty są już na ukończeniu. Oprócz normalnej zapłaty zakład otrzyma premię – dwa mieszkania dla swoich pracowników.”

4. Dwudziestolecie

Początek lat osiemdziesiątych to w Dzierżoniowie okres wielkiego zapotrzebowania mieszkaniowego, ale taż okres coraz trudniejszej sytuacji gospodarczej kraju. W roku 1981 prezesem zarządu dzierżoniowskiej Spółdzielni został Stanisław Grzesiak, który prezesem SM był najdłużej, bo aż 20 lat (do roku 2001). Ponieważ czasy były trudne, w Spółdzielni podejmowano różne próby usprawnienia procesu inwestycyjnego. Nawiązano między innymi rozmowy z największymi zakładami pracy Dzierżoniowa – „Diorą” i „Silesianą”, w celu udzielenia przez nie pomocy w pracach wykończeniowych przy oddawanych do użytku budynkach.

– Mam wrażenie, że wtedy ludzie bardziej angażowali się w życie Spółdzielni – mówił „Twojej Spółdzielni” w roku 2005 były (w latach 1976-83) przewodniczący Rady Nadzorczej, Stanisław Sielski. – Chętnie pracowali przy zagospodarowaniu terenów wokół swoich domów, a uczestnictwo we wszelkiego rodzaju zebraniach spółdzielczych było zdecydowanie większe. Czasami trzeba było nawet wynajmować pomieszczenia kinowe, żeby pomieścić wszystkich zainteresowanych.

Na koniec roku 1982 Spółdzielnia posiadała 3414 mieszkań. Trzy lata później liczba ta wzrosła do 3828 mieszkań. Mimo tego wzrostu, dynamicznie wzrosła też liczba osób oczekujących na swój lokal. Zapotrzebowanie na mieszkanie w Spółdzielni było w Dzierżoniowie tak duże, że nasze miasto zajmowało pod tym względem trzecie miejsce w województwie wałbrzyskim.

W roku 1985 rozpoczęto budowę Osiedla Różanego II, nazywanego zwykle przez mieszkańców „Nowym Różanym”, a także budynków w Piławie Górnej i w Dzierżoniowie przy ul. Andersa. Wybudowano również 136 mieszkań na Os. Tęczowym. W tym czasie na terenach dzierżoniowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej zamieszkuje już około 15 tysięcy osób, czyli blisko 40 procent mieszkańców Dzierżoniowa!

Pod koniec lat osiemdziesiątych zaczęły się kłopoty. Problemem stało się uzyskanie kredytów na inwestycje mieszkaniowe. Dosyć dynamicznie zaczęły też wzrastać zaległości czynszowe.

Mimo przeciwności, w roku 1987 rozpoczęto realizację nowego zadania, jakim była budowa garaży. Wybudowano ich wówczas trzydzieści dwa. Trzy lata później zakończono budowę Osiedla Różanego II, rok później budynków mieszkalnych w Piławie Górnej.

Trzy lata później zakończyła się natomiast ostatnia na wiele lat inwestycja mieszkaniowa Spółdzielni – do użytku oddany został trzeci segment budynku przy ul. Andersa.

5. XXI wiek

W roku 2001 nowym prezesem Spółdzielni został Marek Piorun, który tę funkcję pełnił do roku 2002, kiedy to wybrany został na burmistrza Dzierżoniowa. Zastąpił go najmłodszy w gronie prezesów – Daniel Kolinko, który zarządem SM kieruje do dzisiaj.

Wracając do budowlanych inwestycji, już wkrótce ta kilkunastoletnia przerwa zostanie zakończona. Jeszcze w tym roku (tekst z roku 2007) planowane jest bowiem rozpoczęcie budowy nowego domu wielorodzinnego na terenie tak zwanego „Chmielu” (obok os. Tęczowego). *

W ostatnich latach zadbano natomiast o poprawę jakości już istniejących spółdzielczych budynków oraz o poprawę ich wyglądu. Dzięki inwestycjom dzierżoniowskie osiedla stały się kolorowe nie tylko z nazwy, a ocieplenie sprawiło, że budynki zdecydowanie łatwiej ogrzać, są bardziej ekonomiczne i tańsze w utrzymaniu. Wymieniono stolarkę okienną, pojawiły się nowe chodniki, wymalowano klatki schodowe. Jest ładniej, ale w końcu to już XXI wiek.

6. Osiedle Jasne 20 – centrum

Pierwsza siedziba Spółdzielni Mieszkaniowej mieściła się w DZPB im. 22 Lipca przy ul. Komuny Paryskiej 17 (obecnie Brzegowa). Później (do 1965 roku) przy Komuny Paryskiej 1. W roku 1971 siedziba przeniesiona została na Osiedle Nowe Miasto 27 (Błękitne), by w roku 1974 trafić do nowo wybudowanego obiektu na Osiedlu Jasnym 20. Obiektu, w którym siedziba Spółdzielni mieści się do dzisiaj. W latach siedemdziesiątych zmieniała się nie tylko siedziba naszej Spółdzielni, zmieniała się także jej nazwa. W czerwcu 1974 roku zebranie przedstawicieli przyjęło nazwę: Powiatowa Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa w Dzierżoniowie. Wreszcie 23 stycznia 1976 roku uchwalono nową nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Dzierżoniowie.

Wracając na Osiedle Jasne 20. Tutaj znajdują się biura Spółdzielni, tu urzęduje zarząd SM, tutaj odbywają się posiedzenia Rady Nadzorczej, tutaj mieści się także cała baza Spółdzielczego Domu Kultury.

Sale, w których odbywają się zajęcia artystyczne, sportowe i rekreacyjne dla spółdzielców w każdym wieku, a przede wszystkim dla dzieci i młodzieży, otwarte są dla spółdzielczej kultury już od roku 1974. Warto pamiętać, że tak zwana działalność społeczno-wychowawcza prowadzona jest w Spółdzielni od roku 1971.

W latach 1997-99 z funduszy własnych Spółdzielni oraz dzięki środkom pozyskanym z budżetu miasta, przeprowadzony został remont pomieszczeń klubowych. Po jego zakończeniu Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o utworzeniu w miejsce Działu Społeczno-Wychowawczego, funkcjonującego dotychczas, nowego –  Osiedlowego Domu Kultury. W roku 2007 ODK zmienił nazwę na bardziej odpowiadająca rzeczywistości: Spółdzielczy Dom Kultury.

W budynku na Osiedlu Jasnym 20 mieści się także siedziba Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników, Światowego Związku Żołnierz Armii Krajowej, Koła PZW „Diora”, Towarzystwa Szachowego Ziemi Dzierżoniowskiej „Dwie Wieże”, a od stycznia 2005 roku także redakcja spółdzielczego miesięcznika „Twoja Spółdzielnia”.

Tutaj odbywają się zajęcia taneczne, gimnastyczne, szachowe (w grudniu 2004 roku gościła tu szachowa mistrzyni świata do lat 18 – arcymistrzyni Jolanta Zawadzka), plastyczne, a także turnieje tenisa stołowego, wystawy malarskie i fotograficzne, a także koncerty i przedstawienia.

Przez wiele lat w budynku mieściła się także filia Miejskiej Biblioteki Publicznej (na spotkaniach z czytelnikami byli tu między innymi tacy pisarze jak Adam Wiśniewski-Snerg czy Henryk Worcell). Budynek na Osiedlu Jasnym 20 pełni więc dla wszystkich spółdzielców i dla dużej części miasta funkcję prawdziwego centrum kulturalnego.

Lokalizacyjny związek z Osiedlem Błękitnym nadal jest jednak mocny. Właśnie bowiem na Os. Błękitnym mieści się siedziba, utworzonego w roku 1973 Zakładu Remontowo-Budowlanego, zajmującego się konserwacją i remontami budynków.

Z bazy lokalowej SM (na Os. Różanym II) korzysta także Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „Ognisko” Dzierżoniów, bardzo aktywne w organizacji wolnego czasu mieszkańcom osiedli.

* Od chwili powstania powyższego tekstu do roku 2013 Spółdzielnia Mieszkaniowa wybudowała na Os. Tęczowym cztery duże, nowoczesne budynki wielorodzinne, całkowicie zmieniając wygląd tej części miasta. Nowe mieszkania w tym rejonie cały czas cieszą się wielkim zainteresowaniem.